ညေနပုိင္း ေဂါက္႐ုိက္ၿပီးေနာက္
(ေအ၊ ဘီ၊ စီ၊ ဒီ ) ေရွ႕ေနႀကီးေလးဦးႏွင့္ ကုိျဖဴတုိ႔
စားပြဲဝုိင္းတြင္ ဆုံၾကေလသည္။
ကုိျဖဴ ။ ။ သာမန္ျပည္သူေတြသိသင့္တဲ့ ဥပေဒဗဟုသုတ
ေတြေျပာျပလုိ႔ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ဗ်ာ။ ကေန႔ေတာ့
ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားရဲ႕ အေမြေၾကာင္း သိသင့္သေလာက္
အမ်ားနားလည္ေအာင္ ေျပာျပပါဦး။
ေရွ႕ေနႀကီးမ်ား ။ ။ ဟုတ္ကဲ့၊ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ေရွ႕ေနမ်ားဟာ
ပုိက္ဆံမရရင္စကားမေျပာၾကဘူးဗ်။ ပုိက္ဆံမ်ားမ်ား
ေပးရင္ေတာ့၊ မ်ားမ်ားေျပာပါတယ္။ (ဟဲ-ဟဲ)ဒါေပမယ့္
အမ်ားျပည္သူအက်ိဳးရွိမယ့္ကိစၥျဖစ္လုိ႔ ပုိက္ဆံမရ
ေသာ္လည္းအနစ္နာခံၿပီး ေျပာျပပါမယ္။
ကုိျဖဴ ။ ။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ဗ်ာ။ ေရွ႕ေနႀကီးမ်ားအေနနဲ႔
တစ္ခါတစ္ေလ ရွားရွားပါးပါးေကာင္းတာလုပ္တာပဲ၊
မေကာင္းမရွိပါဘူး။
ေအ ။ ။ သက္ရွိသတၱဝါေတြမွာ အသက္ရွင္ရပ္တည္ေရးနဲ႔
မ်ိဳးဆက္ျပန္႔ပြားေရးဆုိတဲ့ တာဝန္ႏွစ္ရပ္ရွိၾကတယ္။
ဒါေၾကာင့္ မိမိရဲ႕အထက္မ်ိဳးဆက္နဲ႔ မိမိရဲ႕ေအာက္မ်ိဳးဆက္
ဆိုျပီးရွိၾကတယ္။ လူေတြမွာေတာ့မိဘ၊ ဘုိးဘြားစတဲ့
- (ဘ၊ ဘုိး၊ေဘး၊ဘီ၊ဘင္၊ ေဘာင္၊ဘက္)ဆုိတဲ့
အဆန္မ်ိဳးဆက္ရွိသလုိ
- (သား၊ ေျမး၊ ျမစ္၊ တီ၊ တြတ္၊ ကြၽတ္၊ ဆတ္)ဆုိတဲ့
အစုန္မ်ိဳးဆက္ေတြရွိၾကတယ္။ မိမိကုိယ္ကုိ ဗဟုိထားၿပီး
အဆန္(၇)ဆက္၊ အစုန္(၇)ဆက္ရယ္လုိ႔
ေရတြက္ၾကတယ္ဗ်။
ဘီ ။ ။ ဒါ့ေၾကာင့္ လူတုိင္းဟာ တစ္ခ်ိန္ကအေမြစားအေမြခံ
သားသမီးျဖစ္ခဲ့သလုိ တစ္ခ်ိန္တစ္ခါမွာ အေမြရွင္မိဘ
ဘုိးဘြား ျဖစ္ၾကရတယ္ေလ။ အေမြဆုိတာ
လူတုိင္းၾကံဳရမယ့္ အေျခအေနတစ္ရပ္ပါ။
စီ ။ ။ အေမြအေၾကာင္း ေျပာရင္ အေမြရွင္၊ အေမြစား
အေမြခံ၊ဆက္ခံပုံနည္းလမ္း၊ အေမြပုံပစၥည္းအေၾကာင္း
ေတြေျပာၾကစုိ႔။
ဒီ ။ ။ အေမြရွင္ဆုိတာ အေမြပစၥည္းကုိပုိင္ဆုိင္တဲ့
ပစၥည္းပုိင္ရွင္ေပါ့ဗ်ာ၊လူတစ္ေယာက္ေသသြားတဲ့ အခ်ိန္မွာ
သူပုိင္ပစၥည္းက်န္ရစ္ခဲ့တယ္ဆုိရင္၊ သူဟာ အေမြရွင္
ျဖစ္လာပါတယ္။ဒီလူဟာ မိဘ၊ဘုိးဘြားလည္းျဖစ္ႏုိင္တယ္။
ညီအစ္ကုိ ေမာင္ႏွမ၊ ဦးႀကီး၊ ဦးေလး၊ ေဒၚႀကီး၊ ေဒၚေလး
လည္းျဖစ္ႏုိင္တယ္။
ေအ ။ ။ အေမြစားအေမြခံဆုိတာ ေသသူအေမြရွင္ထံက
အေမြပုံပစၥည္းကုိနည္းလမ္းႏွစ္မ်ိဳးအနက္၊ တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔
ဆက္ခံ ရရွိတဲ့သူကုိေခၚတယ္။
- ပထမ တစ္မ်ိဳးက ေသြးသားေတာ္စပ္ခ်က္အရ
ဆက္ခံရရွိတဲ့ေဆြစဥ္မ်ိဳးဆက္ကုိေခၚတယ္။ ဥပမာ၊
မိဘနဲ႔သားသမီး၊ ညီအစ္ကုိ ေမာင္ႏွမအခ်င္းခ်င္း၊
- ဒုတိယတစ္မ်ိဳးကေတာ့ ဥပေဒျပ႒ာန္းခ်က္အရ ဆက္ခံ
ရရွိတဲ့ ေဆြစဥ္မ်ိဳးဆက္ ကုိေခၚတယ္။ ဥပမာ-
လင္ႏွင့္မယား၊ ေမြးစားမိဘနဲ႔ ေမြးစားသားသမီးေတြဟာ
လက္ထပ္စာခ်ဳပ္၊ေမြးစား စာခ်ဳပ္၊မိသားစုဥပေဒျပ႒ာန္းခ်က္
အရ ေဆြမ်ိဳးေတာ္စပ္လာသူေတြျဖစ္ပါတယ္။
ဘီ ။ ။ ဆက္ခံျခင္း ဆုိတာက
- လင္ေသရင္မယား၊ မယားေသရင္လင္က ဆက္ခံတယ္။
- မိဘေသရင္သားသမီးက ဆက္ခံ တယ္။
- အစ္ကုိ၊အစ္မေသရင္ ညီ၊ညီမကဆက္ခံတယ္။
ဒါဟာ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြရဲ႕ အေမြဆက္ခံျခင္း
နည္းလမ္းပါ။
အေမြဆက္ခံျခင္း မူႏွစ္ရပ္က
(၁) အေမြဟာ စုန္ႏုိင္ရင္မဆန္ရ။
(၂) မ်ိဳးဆက္နီးသူက ေဝးသူကုိအေမြက ပယ္ထုတ္တယ္
ဆိုတဲ့မူပဲ။
စီ ။ ။ အေမြပုံပစၥည္းဆုိတာ ေသသူက်န္ရစ္ခဲ့တဲ့ အိမ္၊ ေျမ၊
စက္႐ုံစတဲ့မေရႊ႕မေျပာင္းႏုိင္တဲ့ပစၥည္းေတြရယ္၊ ကား၊
ဆုိင္ကယ္၊ ေရႊ၊ေငြ၊ ဘဏ္စာရင္း၊ ဆုိင္နာမည္၊ ကုန္အမွတ္
တံဆိပ္ စတဲ့ေရႊ႕ေျပာင္းႏုိင္တဲ့ပစၥည္းေတြရယ္ပါတယ္။
ဒီ ။ ။ တကယ္ေတာ့ ေသသူမွာ ပစၥည္းက်န္ခဲ့ရင္သာ အေမြပုံ
ပစၥည္းေခၚရတာပါ။ ေသရင္ ဘာပစၥည္းမွ မက်န္ရစ္တဲ့
ဆင္းရဲသားငမြဲေတြအတြက္ အေမြျပႆနာမရွိပါဘူး။
ခ်မ္းသာေလေလ၊ ေဆြမ်ိဳးမ်ားေလေလ၊ အေမြပုံပစၥည္း
ျပႆနာေပၚ ေလေလေပါ့ဗ်ာ။ ဒါေၾကာင့္ အေမြမႈဆုိတာေတြ
႐ုံးေတြမွာ ျဖစ္ေနၾကတာေပါ့။
ေအ ။ ။ ဟုတ္တယ္၊ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ေရွ႕ေနမ်ားအတြက္
စိတ္မေကာင္းစရာပဲ။ ဒီအမႈေတြကုိ အေမႊ(ေမႊ)မႈလုိ႔
ေခၚတယ္။ မိသားစုအတြင္းမွာ စိတ္ဝမ္းေတြကြဲၾက၊ ငယ္က်ိဳး
ငယ္နာေတြေဖာ္ၾက၊ စိတ္နာစရာေတြေျပာၾက၊ အမႈေတြျဖစ္၊
ေငြေတြကုန္၊ ႐ုံးအဆင့္ဆင့္ေရာက္ၾကၿပီး ‘ေမႊ’သြားတဲ့
အမႈလုိ႔လည္း ေခၚၾကတယ္။ ေရွ႕ေနမ်ားအတြက္ေတာ့
အဆီတစ္ထပ္၊ အသားတစ္ထပ္ အတံုးႀကီးေပါ့။
ေရွးကေရွ႕ေနႀကီးမ်ားဟာ ဒီလုိအမႈ ေတြနဲ႔ သူတုိ႔သားသမီး
ေတြကုိ အဂၤလန္ပုိ႔ၿပီး ဝတ္လုံေတာ္ရေရွ႕ေနျဖစ္ေအာင္
ေက်ာင္းထားႏုိင္ခဲ့ သတဲ့ဗ်ာ။
ကုိျဖဴ ။ ။ အေမြဘယ္အခါမွာ ရသလဲဆရာ။
ဘီ ။ ။ အေမြရွင္ေသတဲ့အခ်ိန္မွာ အေမြက်န္ရစ္ၿပီး
အေမြခံရွိရင္ အေမြရတယ္။ အေမြခံမက်န္ရစ္ရင္ ႏုိင္ငံေတာ္
ဘ႑ာအျဖစ္ သိမ္းယူတယ္။
ကုိျဖဴ ။ ။ ဘယ္သူက အေမြစား အေမြခံဆုိတာ ရွင္းေအာင္
ေျပာျပပါဦး။
စီ ။ ။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြမွာ၊ လူတစ္ေယာက္
ေသရင္ ဘယ္သူဟာ အေမြစားအေမြခံ ျဖစ္တယ္ဆုိတာ
ပုံေသ သတ္မွတ္ထားၿပီးျဖစ္တယ္။ အေမြဆက္ခံေရး
အေျခခံမူ(၂)ရပ္နဲ႔ အေမြစဥ္ဇယားဆုိတာရွိတယ္။
ဒီပုံေသနည္း (ေပးထားခ်က္) အတုိင္းပါရွိတဲ့သူကုိ
မလြဲမေသြ ေပးရတယ္။
- ဒီလူရတဲ့အခြင့္အေရးဟာလည္း အၿပီးအပုိင္ရတဲ့
အခြင့္အေရးျဖစ္တယ္။
- ဒီအေမြ ရပုိင္ခြင့္ကုိ ရပ္ဆုိင္းလုိ႔လည္းမရဘူး၊ ႐ုပ္သိမ္းလုိ႔
လည္းမရဘူး၊ ျပင္ဆင္ေျပာင္းလဲပယ္ဖ်က္လုိ႔လည္းမရဘူး။
- အေမြရွင္က မၾကည္ျဖဴလည္း အဲဒီလူပဲ အေမြရတယ္။
- အေမြရွင္ မၾကည္ျဖဴတဲ့သူကုိ မေပးဘဲ သူၾကည္ျဖဴရတဲ့
သူကုိေပးပါလုိ႔ ေရးသားခဲ့ရင္လည္း မရဘူး။
- ဆုိလုိတာက ေသတမ္းစာ ေရးခြင့္ မရွိဘူး၊ ေရးခဲ့ရင္လည္း
တရားမဝင္ဘူး။ ပ်က္ျပယ္တယ္။
ဒီ ။ ။ ေသတမ္းစာဆုိတာ မိမိေသသြားရင္၊ မိမိပစၥည္း၊
လုပ္ငန္းကုိ ဘယ္သူဆက္ခံရရွိေစခ်င္တယ္။ ဒီလုိ ဆက္ခံ
ရရွိေစဖုိ႔အတြက္ ဘယ္သူ႔ကုိ ေသတမ္းစာ အတည္ျပဳသူ
(အေမြထိန္း)ခန္႔ထားပါတယ္လုိ႔ ဥပေဒနဲ႔အညီ
ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ မွာၾကားခ်က္ကုိ ေခၚတာပါ။
ေအ ။ ။ ေသတမ္းစာကုိ ျမန္မာ၊ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြကလြဲရင္၊
အျခား ဟိႏၵဴ၊ ခရစ္ယာန္၊ မဟာေမဒင္ဘာသာဝင္ေတြက
ေရးသားခြင့္ရွိတယ္။ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြက ေရးသားမွာၾကား
ခဲ့ရင္ တရားမဝင္ဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဟုိတစ္ခါက ႐ုပ္ရွင္
မင္းသားႀကီးတစ္ေယာက္ ေသခါနီးမွာ ခရစ္ယာန္ဘာသာ
ကူးေျပာင္းကုိးကြယ္ၿပီး၊ မိမိဆႏၵအတုိင္း ေသတမ္းစာ
ေရးသားမွာၾကားသြားတာကုိ ေတြ႕ဖူးတယ္။
ဘီ ။ ။ ေရွးျမန္မာမင္းေတြ၊ မိဖုရားေတြ၊ သားေတာ္
သမီးေတာ္ေတြ၊ ေရးသားမွာၾကားခဲ့တဲ့ေသတမ္းစာေတြကုိ
ေက်ာက္စာေတြ၊ ေရွးဓမၼသတ္ေတြမွာ ေတြ႕ဖူးတယ္။
သူတုိ႔ေခတ္က သက္မဲ့ပစၥည္းသာမက၊သက္ရွိလူသားအေပၚ
ေတာင္ စီမံခန္႔ခြဲမွာၾကားခဲ့တာေတြ႕ရတယ္။
သူတုိ႔ တည္ထားတဲ့ဘုရားကုိ ရြာလုံးကြၽတ္အလုပ္အေကြၽး
ျပဳရမယ္။ မျပဳရင္ ဘာျဖစ္ပါေစဆုိတဲ့ က်ိန္စာေတြ
ေတြ႕ရတယ္။ ဘုရားကြၽန္ရြာ၊ သူေတာင္းစားရြာ၊
အပယ္ရတနာဆုိတာေတြကုိ ယခုေခတ္ လူေတြလက္မခံ
ၾကေတာ့ပါဘူး။
စီ ။ ။ တခ်ိဳ႕အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားကလည္း သူ႔ဆက္ခံမယ့္
ေနာက္လူေတြဟာ ဘယ္လုိ လူေတြျဖစ္ရမယ္။ ဘယ္နည္း
ဘယ္ပုံ အုပ္ခ်ဳပ္စီမံခန္႔ခြဲရမယ္။ ဘာေတြလုပ္ခြင့္မရွိေစရဘူး။
ပစၥည္းေတြ၊ လုပ္ငန္းေတြကုိ ဘယ္လုိစီမံခန္႔ခြဲရမယ္ဆုိတာ
ေတြ မွာတမ္းစာေတြ၊ ေသတမ္းစာေတြ၊ ဖြဲ႕စည္းပံုေတြ
ေရးသားထားခဲ့တာေတြ႕ရတယ္။ သက္ရွိလူသားဘဝ
ပါေနရင္ အတည္မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး။
ဒီ ။ ။ *** ဘယ္သူအေမြစားအေမြခံလည္းဆုိတာကုိ
ဥပမာတခ်ိဳ႕ေပးပါမယ္။
(က) လင္ေသရင္မယား၊ မယားေသရင္လင္ဟာအေမြခံပဲ၊
သားသမီးဟာအေမြခံမဟုတ္ေသးဘူး။ ေသသူရဲ႕ အေမြပုံကုိ
က်န္ရစ္သူက ခြၽင္းခ်က္မရွိအကုန္ရတယ္။ သူတုိ႔လင္မယား
အခ်င္းခ်င္း၊ အသက္ရွင္စဥ္က ခ်စ္ခ်စ္ မခ်စ္ခ်စ္၊
ေျပလည္လည္၊ မေျပလည္လည္ဘာမွ မဆုိင္ဘူး။
မေပးခ်င္လည္း က်န္ရစ္သူက ဆက္ခံရရွိသြားတယ္။
(ခ) မိဘေသရင္ သားသမီးမ်ားဟာ အေမြစားအေမြခံပဲ။
မိဘကုိ ျပဳစုစု၊ မျပဳစုစု၊ လိမၼာ၊ မုိက္မုိက္၊ ခ်စ္ခ်စ္၊ မုန္းမုန္း၊
ခြဲျခားမႈမရွိဘူး၊ အားလုံးအညီအမွ် အေမြရၾကတယ္။
(ဂ) ေမြးစားမိဘေသရင္၊ ေမြးစားသားသမီးဟာ
(အျခားသား၊သမီးရင္းမရွိရင္) အေမြအားလုံးရတယ္။
ေသသူရဲ႕ေသြးသားျဖစ္တဲ့ တူ၊ တူမေတြ၊ ညီအစ္ကုိ
ေမာင္ႏွမေတြအေမြမရဘူး။ ***
ကုိျဖဴ ။ ။ ဒီလုိဆုိရင္ အေမြရွင္က သူပုိင္တဲ့ပစၥည္းေတြကုိ
သူၾကည္ျဖဴ၊ လုိလားတဲ့ သူစိမ္းကုိျဖစ္ေစ၊ သားသမီး
တစ္ေယာက္ေယာက္ကုိျဖစ္ေစ စာခ်ဳပ္စာတမ္းနဲ႔ ေပးခဲ့ရင္
မရဘူးလား။
ေအ ။ ။ မရဘူးဗ်၊ ေပးကမ္းျခင္းပ်က္ျပယ္တယ္။ အေမြပုံ
အျဖစ္ပဲမွတ္ယူတယ္။
ကုိျဖဴ ။ ။ ဒီလုိဆုိရင္ မိဘလည္းမျပဳစု၊ စကားနားမေထာင္၊
မလိမၼာတဲ့အျပင္ ဒုကၡပဲေပးခဲ့တဲ့ သားမုိက္၊ သမီးမုိက္ ေတြ
ဟာအလုိလုိေနရင္း အေမြရၾကေတာ့မွာလား။
လိမၼာတဲ့သားသမီး၊ ကုိယ္ၾကည္ျဖဴတဲ့သားသမီးကုိ
ေပးလုိ႔မရေတာ့ ဘူးလားဆရာ။
ဘီ ။ ။ ကုိယ္သေဘာတစ္ခုတည္းနဲ႔ ေပးကမ္းလုိ႔ေတာ့
မရဘူးေပါ့ဗ်ာ။ ေရွ႕ေနေရွ႕ရပ္နဲ႔တုိင္ပင္ၿပီး တရားဝင္ေအာင္
ၾကိဳတင္ စီမံတဲ့ နည္းလမ္းေတြရွိပါတယ္။အေမြရွင္လည္း
ေက်နပ္၊ တရားဥပေဒနဲ႔လည္းညီတဲ့နည္းရွိပါတယ္။
ကုိျဖဴ ။ ။ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြဟာ ဘာသာတရား
ကုိင္း႐ႈိင္းတဲ့ ပုထုဇဥ္လူသားေတြပဲဗ်ာ။ ကုိယ္ရွာေဖြထားတဲ့
ပစၥည္းေတြကုိ လူမႈေရး၊ ဘာသာေရး ကိစၥေတြမွာ
လွဴခ်င္တန္းခ်င္တယ္။ သံသရာမွာ ဒါနပါခ်င္တယ္ဆုိရင္
ေသတမ္း စာမေရးဘဲ ဘယ္လုိလုပ္ရမလဲေျပာျပပါဦး။
စီ ။ ။ ကုိယ္သေဘာနဲ႔ ကုိယ္မလုပ္လုိက္ပါနဲ႔။ ေရွ႕ေနနဲ႔
တုိင္ပင္ပါ။ နည္းလမ္းရိွပါတယ္။ကုိယ္မေပးခ်င္တဲ့ အေမြစား
အေမြခံေတြ ပါးစပ္ေဟာင္းေလာင္း၊ လွ်ာတန္းလန္း
မ်က္ရည္စက္လက္နဲ႔ ရင္ထုေနရေအာင္ ေရွ႕ေနေတြ
လုပ္တတ္ ပါတယ္။
ကုိျဖဴ ။ ။ အေမြခံသားဆုိးတစ္ေယာက္က၊ မိဘမေသခင္
ကတည္းက သူ႔အေမြပုံကုိ ေပးပါလုိ႔ဇြတ္ေတာင္းေနတယ္။
မိဘေသရင္ အေမြလာမေတာင္းေတာ့ပါဘူးေျပာၿပီး
တက်ည္က်ည္ျပႆနာေတြလုပ္ေနတယ္ မေပးရင္လည္း
ျပႆနာက ေျပလည္မွာမဟုတ္ဘူး။ ေပးလုိက္ရမလား။
ဒီ ။ ။ အေမြဆုိတာ အေမြရွင္ေသမွ ေပၚလာတဲ့အရာပါ။
အေမြရွင္မေသေသး သေရြ႕အေမြပုံပစၥည္းမေပၚေသးဘူး။
ဘယ္သူမွ ရခြင့္မရွိေသးဘူး။ သားမုိက္ကုိသနားလုိ႔၊
စိတ္ညစ္မခံႏုိင္လုိ႔ ေပးလုိက္ရင္လည္း အေမြေပးရာ
မေရာက္ေသးဘူး။ သူအေခ်ာင္ရသြားတာပဲ။ကုိယ္ေသတဲ့
ေနာက္ သူလာေတာင္းရင္လည္း ေပးရတတ္တယ္။
ကုိယ့္ သေဘာနဲ႔ကုိယ္ မေပးလုိက္နဲ႔။ ေရွ႕ေနနဲ႔တုိင္ပင္ပါ။
ေပးခဲ့ရင္လည္း ဒီကေလးေနာင္အေမြဆုံးသြားေအာင္၊
ႏႈတ္ပိတ္သြားေအာင္၊ ေတာင္းခြင့္မရွိေအာင္ ေရွ႕ေနက
ခုိင္ခုိင္မာမာစာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ၿပီး ေပးပါလိမ့္မယ္။
ကုိျဖဴ ။ ။ မိဘမေသခင္ သူပုိင္တဲ့ပစၥည္းထုခြဲေရာင္းခ်တာကုိ
သားသမီးမ်ားက ကန္႔ကြက္လုိ႔ရသလား ဆရာ၊
ဒါမ်ိဳးေတြေတြ႕ေနရတယ္။
ေအ ။ ။ မိဘမေသမခ်င္း သားသမီးမ်ားဟာ မိဘပုိင္ပစၥည္း
အေပၚမွာ ဘာပုိင္ေရးပုိင္ခြင့္မွမရွိဘူး။ ေသတဲ့အခ်ိန္မွာ
ပစၥည္းက်န္ရစ္ခဲ့မွသာ ဒီပစၥည္းဟာ အေမြပုံပစၥည္းျဖစ္လာၿပီး၊
ဆုိင္ေရးဆုိင္ခြင့္ရွိလာတာပါ။ ကုိယ့္အခြင့္အေရး မရွိတာ
မသိလုိ႔ကန္႔ကြက္တာပါ။ တခ်ိဳ႕ဆုိရင္ မိဘနာမက်န္းျဖစ္လုိ႔
သူ႔စုေဆာင္းေငြေလးနဲ႔ ေဆးကုတာကုိ သားသမီးက သူတုိ႔ဖုိ႔
မက်န္ေတာ့မွာစုိးလုိ႔ ကန္႔ကြက္တာေတြ၊ဟန္႔တားတာေတြ
ေတြ႕ဖူးတယ္။ ေဆးမကုဘဲ အေသခံၿပီး အေမြခ်န္ခဲ့ရမလုိ
ျဖစ္ေနတယ္။ တရားရဖုိ႔ေကာင္းတယ္။
ကုိျဖဴ ။ ။ ဘယ္အခါမွာ အေမြစားအေမြခံေတြ
အေမြဆုံး႐ႈံးသလဲဆရာ။
ဘီ ။ ။
*** (က) ေသြးရင္းသားရင္းေတာ္စပ္ေသာ္လည္း၊
အေမြဆုံး႐ႈံးသူျဖစ္သြားရင္၊ သူစိမ္းလုိ႔သတ္မွတ္တယ္။
ဥပမာ-
သားရင္းသမီးရင္းျဖစ္ေသာ္လည္း၊ မိဘစကားနားမေထာင္၊
မိဘကုိ ရန္သူကဲ့သုိ႔ ဆဲေရးသတ္ပုတ္ခဲ့ရင္ ေခြးႏွင့္တူေသာ
သားသမီး (သြားႏုတၱ)အျဖစ္နဲ႔ အေမြဆုံး႐ႈံးပါတယ္။
(ခ) လင္နဲ႔မယားမွာ လက္ထပ္ျခင္းပ်က္ျပယ္ရင္၊ ကြာရွင္း
စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္လုိက္ရင္ သူစိမ္းျဖစ္သြားပါတယ္။ အေမြမရႏုိင္
ေတာ့ဘူး။ ေမာင္မဲဟာ မျဖဴနဲ႔ကြာၿပီးမွ သိန္း(၁၅ဝဝ)
ထီေပါက္တယ္။ မၾကာခင္ေမာင္မဲဝမ္းသာလုံးဆုိ႔ၿပီး
ေသတယ္။ မျဖဴဟာ ေမာင္မဲရဲ႕ အေမြမရႏုိင္ေတာ့ဘူး။
(ဂ) ကိတၱိမသားသမီးဟာ ေမြးစားျခင္းပ်က္ျပယ္သြားခဲ့ရင္
ေမြးစားမိဘရဲ႕အေမြဆုံးသြားတယ္။
(ဃ) သားရင္းသမီးရင္းဟာ မိရင္းဖရင္းထက္ေစာၿပီး
ေသသြားရင္ ေခြၽးမ၊ သမက္တုိ႔ဟာ ေယာကၡမအေမြ
ဆုံး႐ႈံးတယ္။
(င) သူစိမ္းတစ္ေယာက္ဟာ အေမြရွင္တစ္ဦးကုိ
ေကာင္းမြန္စြာျပဳစုျခင္းေၾကာင့္ အေမြမရႏုိင္ဘူး။ ***
ကုိျဖဴ ။ ။ ဘယ္အခါမွ အေမြမဆုံး႐ႈံးသလဲ။
စီ ။ ။
*** (က) ေသြးသားအရ ေဆြမ်ိဳးေတာ္စပ္တဲ့သူေတြက
(မိဘနဲ႔သားသမီး၊ ညီအစ္ကုိေမာင္ႏွမမ်ား)ဟာ မေခၚခ်င္ရင္
ေနလုိ႔ရေပမယ့္ မေတာ္ခ်င္လုိ႔မရဘူး။အေမြကဖယ္ထုတ္လုိ႔
မရဘူး၊ စိတ္ကူးထဲမွာ ကုိယ္ေသၾကည့္ပါလား။ ကုိယ္နဲ႔
မေခၚတဲ့ အေမြခံေဆြမ်ိဳးေတြ အလွ်ိဳလွ်ိဳေပၚလာၿပီး
အေမြေတြယူသြားၾကမွာ။
(ခ) သားသမီးတစ္ဦးဟာ ႐ူးသြပ္ျခင္း၊နားပင္းျခင္း၊ဆြံ႕အျခင္း၊
ကုိယ္အဂၤါခြၽတ္ယြင္းျခင္းေၾကာင့္ အေမြ မဆုံး႐ႈံးဘူး။
အေမြအျပည့္အဝ ရရွိပါတယ္။
(ဂ) မိဘသေဘာမတူသူႏွင့္ ထြက္ေျပးတာဟာ သားသမီးတုိ႔ရဲ႕
က်င့္ဝတ္ပ်က္ျပားျခင္းမဟုတ္ဘူး။ အေမြ မဆုံး႐ႈံးဘူး။
မိဘသေဘာတစ္ခုတည္းနဲ႔၊ တစ္ဖက္သတ္ သားသမီးကုိ
အေမြျဖတ္တာ၊ စြန္႔လႊတ္တာလုပ္လုိ႔ မရဘူး။ သတင္းစာမွာ
ေၾကာ္ျငာေပမဲ့ အေမြမဆုံး႐ႈံးဘူး။ ***
ကုိျဖဴ ။ ။ အပ်ိဳ၊ လူပ်ိဳ တစ္ေယာက္ေသရင္ အေမြဘယ္သူ
ရသလဲ။
ဒီ ။ ။ ေသသူရဲ႕ညီ ၊ ညီမမ်ားက ေသသူရဲ႕အစ္ကုိ၊ အစ္မမ်ား
ကို အေမြကဖယ္ထုတ္တယ္။
ဥပမာ-
- ေအ၊ဘီ၊ စီ၊ဒီ၊ အီး ညီအစ္ကုိေမာင္ႏွမငါးေယာက္ရွိတယ္။
- အႀကီးဆုံးေအေသရင္ (ဘီ၊စီ၊ဒီ၊အီး)ရတယ္။
- စီေသရင္(ဒီ၊အီး)ရတယ္။
- အီးေသရင္ (ေအ၊ဘီ၊စီ၊ဒီ)ရတယ္။ မိဘမရဘူး။
ကုိျဖဴ ။ ။ သားသမီးမရွိတဲ့လင္မယားႏွစ္ေယာက္
တစ္ၿပိဳင္နက္တည္းအေဝးေျပးလမ္းမႀကီးမွာကားေမွာက္လုိ႔
ေသသြားတယ္။ ဘယ္သူအေမြရမလဲ။
ေအ ။ ။ တစ္ၿပိဳင္နက္တည္းေသရင္ျဖစ္ေစ၊ တစ္ေယာက္
ေသၿပီးက်န္တစ္ဦးဟာ မ်ားမၾကာမီ(တစ္လအတြင္း) ေသရင္
ျဖစ္ေစ လင္ရဲ႕မိဘနဲ႔ မယားရဲ႕မိဘ တုိ႔အညီအမွ်ရၾကတယ္။
မိဘမ်ားမရိွရင္၊ ႏွစ္ဖက္ေဆြမ်ိဳးမ်ားထက္ဝက္စီအေမြ
ဆက္ခံၾကတယ္။ ဒါဟာအထူးဥပေဒအရ မိဘကသားသမီး
အေမြဆက္ခံခြင့္ရတာပဲ။ ရွားရွားပါးပါးအေျခအေနပါ။
အေမြဟာ ေအာက္ကုိသာစုန္တယ္။ အထက္ကုိမဆန္ဘူး။
ဒါေၾကာင့္ မိဘဟာသားသမီးရဲ႕ အေမြကုိ ရခဲပါတယ္။
ဘီ ။ ။ ကြၽန္ေတာ့္မိတ္ေဆြပင္စင္စားအရာရွိတစ္ေယာက္
ေတာ့ သူသားဆီက အေမြေတြရထားတယ္။သူ႔သား ငယ္ငယ္
ကတည္းက ဆုိးေတေသာက္စားၿပီးအိမ္ေထာင္က်၊
ကေလးေတြရၿပီး ေစာေစာေသသြားတယ္။ ဒင္းေမြးခဲ့တဲ့
ေျမး သုံးေယာက္ အေမြရထားတယ္။ အုိႀကီးအုိမအဘုိးႀကီး
ျဖစ္မွ သားထားခဲ့တဲ့ အေမြမမီ ေျမးသုံးေယာက္ကုိ ျပဳစု
ပ်ိဳးေထာင္ ေပးေနရတယ္။ ေအာ္-ဒုကၡ ဒုကၡ
ကုိျဖဴ ။ ။ အေမြအေၾကာင္းကုိ အျခား႐ႈေထာင့္ကေျပာျပပါဦး။
ေအ ။ ။ လူတုိင္းဟာ ေမြးကတည္းက အထက္ေဆြမ်ိဳးမ်ား
ထံက အေမြေတြရခဲ့ၾကၿပီး ျဖစ္တယ္။
ေကာင္းေကာင္း ဆုိးဆုိး၊ မလုိခ်င္လုိ႔ မရေတာ့ဘူး ။
ဘီ ။ ။ တရား႐ုံးမွာေတာင္းေနၾကတာက မရေသးတဲ့
႐ုပ္ဝတၴဳပစၥည္းအေမြပါ။ ရၿပီးသားက ကုိယ္၊စိတ္ ဂုဏ္သေရ
အေမြေတြပါ။
စီ ။ ။ ႐ုပ္ရည္၊ (ခ်ိနဲ႔၊ ဆြံ႕အ၊ ပုိလီယုိကင္းတဲ့) က်န္းမာေရး ၊
ဗီဇဆုိင္ရာအခ်က္ေတြ၊ စိတ္ဓာတ္၊ စိတ္ေရာဂါ ဉာဏ္ရည္
စတာေတြလည္းပါတယ္။
ဒီ ။ ။ မိဘ၊ ဘုိးဘြားမ်ားက ျပည္သူ၊ျပည္သူ႔ေခါင္းေဆာင္ေတြ
အေပၚႀကီးမားတဲ့အမွားေတြလုပ္ခဲ့ရင္ သူတုိ႔ရဲ႕ အမည္နာမ၊
ဂုဏ္ပ်က္မႈေၾကာင့္ သားစဥ္ေျမးဆက္ေခါင္းမေဖာ္ဝံ့တာ၊
မ်က္ႏွာငယ္ရတာေတြရွိခဲ့ဖူးတယ္။
ကုိျဖဴ ။ ။ ျမန္မာဓေလ့အေမြခန္းအေၾကာင္း ဆရာတုိ႔အခုလုိ
ျပည့္ျပည့္စုံစုံ ေျပာျပလုိ႔ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
ဆရာတုိ႔ေလးေယာက္ဟာ ဘဝတူေရွ႕ေနလုပ္ငန္းတစ္မ်ိဳး
တည္းလုပ္ေနၾကေပမယ့္ ေျပာျပတဲ့႐ႈေထာင့္က မတူၾက
ဘူးေနာ္။ ပုံစံအမ်ိဳးမ်ိဳးပဲ။
(ေအ၊ဘီ၊စီ၊ဒီ) ။ ။ ဟုတ္ကဲ့၊ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ ရထားခဲ့တဲ့ ဘြဲ႕၊
ဒီကရီေတြနဲ႔ ျဖတ္သန္းလာခဲ့ၾကတဲ့ဘဝအေတြ႕အၾကံဳေတြ
မတူၾကလုိ႔ပါ။
ကြၽန္ေတာ္က မဟာဝိဇၨာ(စိတ္ပညာ)နဲ႔ ဥပေဒဘြဲ႕ရၿပီး
စိတ္ပညာဆရာကလာလုိ႔၊ လူေတြရဲ႕ စိတ္အေၾကာင္း
သတိထားၾကည့္ခဲ့တဲ့ ႐ႈေထာင့္က ေျပာျပမိတာပါ။
ကြၽန္ေတာ္က ဓာတုေဗဒဘြဲ႕နဲ႔ ဥပေဒဘြဲ႕ရခဲ့ၿပီး တရားေရး
ဝန္ထမ္း(တရားသူႀကီး)လုပ္ခဲ့လုိ႔တရား႐ုံး
အေတြ႕အၾကံဳေတြေျပာျပမိတာပါ။
ကြၽန္ေတာ္က မဟာဝိဇၨာ(အဂၤလိပ္စာ)ဘြဲ႕နဲ႔ ဥပေဒဘြဲ႕ရခဲ့လုိ႔
ဘာသာစကား၊စာေပ၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဟာသရသ႐ႈေထာင့္က
ေျပာျပမိတာပါ။
ကြၽန္ေတာ္က ဥပေဒဘြဲ႕ေတြခ်ည္းသက္သက္(၇)မ်ိဳးရထားၿပီး
ေရွ႕ေနလုပ္ငန္းနဲ႔၊ ဥပေဒသင္တန္းေက်ာင္းအုပ္ႀကီးလုပ္ခဲ့လုိ႔
အမ်ားနားလည္ေအာင္ လုိရင္းတုိရွင္း ေျပာျပမိတာပါ။
ကုိျဖဴ ။ ။ ဟုတ္ကဲ့၊ ဓာတ္ပံုေတြၾကည္႔လိုက္ေတာ႔ အားလံုးက
တစ္ေယာက္တည္းလိုပဲေနာ္ ။
UTK (မဟာဝိဇၨာ၊ သိပၸံ၊ ဥပေဒ)
credit - MDY, LAW Academy
