“တင္မည့္သူ၊ ထုတ္ျပန္သူ၊ ေစာင့္ေနသူမ်ား၏ အခြန္”

“တင္မည့္သူ၊ ထုတ္ျပန္သူ၊ ေစာင့္ေနသူမ်ား၏ အခြန္”

၁။ "၂၀၁၆ခုႏွစ္ အခြန္အေကာက္ ဥပေဒ
လႊတ္ေတာ္ အခ်ိန္မီတင္မည္"

သူရဦးေရႊမန္း ဦးေဆာင္တဲ့ ေကာ္မရွင္က ျပင္ဆင္ဖို႔
သေဘာထားမွတ္ခ်က္ေပးထားတဲ့ ၂၀၁၆ခုႏွစ္ အခြန္အေကာက္
ဥပေဒကို သည္လႊတ္ေတာ္ျပန္စရင္ အခ်ိန္မီတင္ရမယ္လို႔
အဲသည္ေကာ္မရွင္အဖြဲ႕ဝင္တစ္ဦးက ေျပာပါတယ္။

ဥပေဒေရးရာႏွင့္ အထူးကိစၥရပ္မ်ားေလ့လာဆန္းစစ္သံုးသပ္ေရး
ေကာ္မရွင္အဖြဲ႕ဝင္ဦးေဇာ္ျမင့္ေဖက
"ျပန္ျပင္ရလဲ ေငြလံုးေငြရင္းသာမသံုးႏိုင္တာသာမန္ေငြကေတာ့
သံုးလို႔ရတာပဲ၊ အလုပ္မျပတ္ပါဘူး၊ ဒီတစ္ေခါက္လႊတ္ေတာ္
ေခၚလို႔ရွိရင္  အခ်ိန္မီတင္ရမွာပါ၊ အခ်ိန္မီျပန္ဖ်က္ေပးရမယ့္
သေဘာရွိပါတယ္" လို႔   ေျပာပါတယ္။

ဒုတိယအႀကိမ္လႊတ္ေတာ္အစည္းအေဝးေတြကို   
သည္လ ၁၀ရက္ေန႔ကတည္းက ေခတၱရပ္နားထားတာ
ျဖစ္ပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္မနားခင္ကအထိ  သက္ဆိုင္ရာ 
ေကာ္မတီေတြဘက္က သည္ဥပေဒနဲ႔  ပတ္သက္ၿပီး ျပန္လည္
တင္ျပၾကတာ မရွိခဲ့ဘူးလို႔  သိရပါတယ္။

ယခင္လႊတ္ေတာ္ကအတည္ျပဳခဲ့တဲ့ ၂၀၁၆-၂၀၁၇ ခုႏွစ္ 
အခြန္အေကာက္ဥပေဒအရ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕   
အခြန္အေကာက္ရေငြ က်ပ္ ၆.၂၁၈ဘီလ်ံကို ျပန္ျပင္
ေရးဆြဲရမယ္လို႔   သိရပါတယ္။

သည္ဥပေဒဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့အစိုးရ လက္ထက္ကတည္းက    
ျပ႒ာန္းခဲ့တာျဖစ္တယ္။ေလ့လာဆန္းစစ္ရေလာက္  လူထုက
မလိုလားတဲ့ အခ်က္ေတြပါေနတာေၾကာင့္ ျပင္ဆင္ရျခင္း
ျဖစ္တယ္လို႔  ဦးေဇာ္ျမင့္ေဖက ေျပာပါတယ္။   

ဥပေဒထဲက လူတစ္ဦးခ်င္းစီေပၚက တိုးျမႇင့္ေကာက္ခံတဲ့
ဝင္ေငြခြန္နဲ႔  ပတ္သက္ၿပီး အဓိကျပင္ဆင္ဖို႔  ေကာ္မရွင္က     
အႀကံျပဳထားတယ္လို႔  သိရပါတယ္။

မႏၱေလးတိုင္းေဒသႀကီး  ကုန္စည္ဒိုင္ ဒုတိယဥကၠ႒ ဦးခြ်န္က
သည္ဥပေဒအရ အရက္၊ ဘီယာနဲ႔ ေဆးလိပ္ေရာင္းဝယ္တဲ့
အေပၚမွာပဲ အခြန္တင္းက်ပ္ထားတာျဖစ္ၿပီး သာမန္ကုန္စည္ေတြ
အတြက္ေတာ့အရင္ကထက္ ေျဖေလွ်ာ့ေပးတာေတြ
ေတာင္ရွိတယ္လို႔    ေျပာပါ တယ္။

*** လက္ရွိမွာ အခြန္အေကာက္ဥပေဒေၾကာင့္   
အခက္အခဲျဖစ္ေနတာေတြက တစ္ႏိုင္တစ္ပိုင္လုပ္ငန္းေတြမွာ  
- လုပ္ငန္းႀကီးေတြနဲ႔  အခြန္တန္းတူေပးရမယ့္ ကုန္စည္ေတြ 
(ဥပမာ ေဆးလိပ္နဲ႔ေဆးရြက္ႀကီး) ၊ 
- ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ဝယ္ယူ တင္သြင္းမႈအေပၚ ေကာက္ခံတဲ့ 
အခြန္ႏႈန္း၊  
- အိမ္ၿခံေျမခြန္ရာခိုင္ႏႈန္း စတာေတြ ျဖစ္တယ္လို႔  
သိရပါတယ္။ ***

လူထုအတြက္ၾကည့္တဲ့  ဥပေဒျဖစ္ေအာင္ပဲ ျပင္ဆင္မယ္လို႔   
ဦးေဇာ္ျမင့္ေဖက ေျပာပါတယ္။

သူက  
"လႊတ္ေတာ္ေကာ္မတီမ်ားရဲ႕   သေဘာထားေပၚမွာလဲ    
အမ်ားႀကီးတည္ပါတယ္၊ အဲဒီဟာေတြကလဲ အခုထက္ထိ
ေတာင္ ျပန္ဆြဲတဲ့ဟာ လႊတ္ေတာ္မေရာက္ေသးဘူးလို႔
ကြ်န္ေတာ္တို႔  သိပါတယ္၊ လူေတြကေတာ့ မ်ိဳးစံု စိုးရိမ္ေနမွာ
ေပါ့ဗ်ာ" လို႔  ေျပာပါတယ္။

သည္ဥပေဒအရ လတ္တေလာ ေကာက္ခံရရွိထားတဲ့
တယ္လီဖုန္းေခၚဆိုခေတြထဲက  ကုန္သြယ္လုပ္ငန္းခြန္
ငါးရာခိုင္ႏႈန္းျဖစ္တဲ့ က်ပ္သန္း ၇၅၀ဝကို ပညာေရးအတြက္  
စတင္သံုးစြဲၿပီး လူထုအတြက္ တိုက္႐ိုက္အက်ိဳးရွိေစမယ့္  
က႑ေတြမွာ အသံုးျပဳမယ္လို႔  ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ႐ံုးက  
ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။  

(ေဖသက္ထက္ခင္)

***
   
၂။ "အိမ္ျခံေျမအဝယ္အခ်ိဳ႕ ဝင္ေငြခြန္ရာခိုင္ႏႈန္းအသစ္ကို
ေစာင့္ေန"

အိမ္ျခံေျမဝယ္ယူထားသူတခ်ိဳ႕ ဝယ္ယူထားတဲ့အိမ္ျခံေျမေတြ
အတြက္ ေပးေဆာင္ရမယ့္ဝင္ေငြခြန္ရာခိုင္ႏႈန္းကမ်ားတာေၾကာင့္
ေျမပုံရာဇဝင္ကူးယူတဲ့အဆင့္အထိပဲျပဳလုပ္ထားၾကျပီး
ဝင္ေငြခြန္ရာခိုင္ႏႈန္းအသစ္ကိုေစာင့္ေနၾကတာေတြရွိတယ္လို႔
ေဈးကြက္အတြင္းကသိရတယ္ ။

လက္ရွိမွာေပးေဆာင္ေနရတဲ့ဝင္ေငြခြန္ရာခိုင္ႏႈန္းက
မ်ားတာေၾကာင့္အမည္ေပါက္ေျပာင္းလဲတဲ့လုပ္ငန္းစဥ္မွာ
လုပ္ေဆာင္ရတဲ့ေျမပုံကူးအဆင့္အထိပဲလုပ္ေဆာင္ထားျပီး
အခြန္ႏႈန္းထားအေျပာင္းအလဲကိုေစာင့္ေနၾကတာျဖစ္တယ္ ။

ဝါရင့္အက်ိဳးေဆာင္ဦးေမာင္ေမာင္က
'‘ေျမပုံကူးတာကေတာ့လုပ္ငန္းစဥ္ထဲမွာပါတဲ့တစ္ခုပါ ၊
အမည္ေပါက္ေျပာင္းရင္ျပဳလုပ္ရတာပဲ ၊အေရာင္းအဝယ္ျပဳလုပ္ဖို႔
ဆိုတဲ့အေၾကာင္းအရာနဲ႔ယူထားလို႔ရတယ္ ၊သူရဲ႕သက္တမ္းက
တစ္ႏွစ္အထိရတယ္ ၊တစ္ႏွစ္အတြင္းကိုယ္က
ဝင္ေငြခြန္မေဆာင္ေသးဘဲ ကိုင္ထားလဲရတယ္" လို႔
ရွင္းျပပါတယ္ ။

ေဈးကြက္ထဲမွာေနဖို႔ဝယ္တဲ့သူေတြကအမည္ေပါက္ေျပာင္းျပီး
တရားဝင္အခြန္ေပးေဆာင္ခ်င္သူေတြရရွိ္ပါတယ္ ။
ဒါေပမဲ့ဝင္ေငြခြန္ႏႈန္းထားက အနည္းဆုံးက (၁၅)ရာခိုင္ႏႈန္းနဲ႔
တံဆိပ္ေခါင္းခြန္ငါးရာခိုင္ႏႈန္းျဖစ္ေနတာေၾကာင့္
ျမိဳ႕သစ္ေတြဘက္မွာဝယ္ယူတဲ့သူတစ္ဦးအတြက္
ေဆာင္ရမယ့္ဝင္ေငြခြန္ကအနည္းဆုံးက်ပ္သိန္း (၆၀)ေက်ာ္
ေလာက္အထိရွိေနပါတယ္ ။အမ်ားစုကေပးေဆာင္ဖို႔ ဝန္ေလး
ၾကတာေၾကာင့္အစိုးရသစ္လက္ထက္မွာေျပာင္းလဲလာမယ့္
အခြန္ႏႈန္းထားအသစ္ကိုေစာင့္ေနၾကတယ္ျဖစ္တယ္။

ေကာင္းသန္႔အက်ိဳးေဆာင္ကကိုႏိုင္မ်ိဳးက
"ႏွစ္တိုင္းဝင္ေငြခြန္ႏႈန္းထားကို ေျပာင္းလဲတတ္တယ္ ၊
ေအာက္တိုဘာေလာက္မွာ ေျပာငး္လဲတတ္တာေၾကာင့္
ေစာင္႔ၾကည့္ေနၾကတာပါ ၊ေျမပုံကူးျပီးသားလူဆိုသက္တမ္း
မကုန္ေသးရင္ ၀င္ေငြႏႈန္းထားေလ်ာ့တာနဲ႔
အခြန္တန္းေဆာင္လို႔ရေအာင္ ၾကိဳတင္လုပ္ေဆာင္ထားၾကတဲ့
သေဘာပါ" လို႔ေျပာပါတယ္ ။

လက္ရွိႏႈန္းထားနဲ႔ေဆာင္ႏိုင္တဲ့သူတခ်ိဳ႕လညး္အခြန္ေဆာင္ျပီး
အမည္ေပါက္ေျပာင္းထားေတြရွိသလိုအခုလိုအခြန္ႏႈန္းေလွ်ာ့မယ့္
အခ်ိန္ကို ေမွ်ာ့္လင့္ျပီးေစာင့္ေနၾကတာေတြလည္းေဈးကြက္ထဲမွာ
ရွိေနၾကတာျဖစ္တယ္ ။

အက်ိဳးေဆာင္အမ်ားစုကေတာ့အရင္ကလိုအခြန္ႏႈန္းထားေတြ
ေျဖေလ်ာ့ေပးသင့္တယ္လို႔သုံးသပ္ၾကပါတယ္ ။

ေက်ာက္တံတားျမိဳ႕နယ္ကအက်ိဳးေဆာင္ဦးေအာင္ေက်ာ္က
"ဟိုးအရင္ကအခြန္ေဆာင္ရင္ (၃၀)ရာခိုင္ႏႈန္းပဲေပါ့ ၊
အခုေနာက္ပိုင္းတန္ဖိုးေတြနဲ႔ကန္႔သတ္ျပီးရာခိုင္ႏႈန္းေတြ
ခြဲျခားထားျပီးေဆာင္ခိုင္းတယ္ ၊လက္ရွိအခြန္ႏႈန္းထား
မသတ္မွတ္ခင္က ႏႈန္းထားအေဟာင္းကေတာ့ ပိုျပီး
အဆင္ေျပေစတယ္ ၊လူတိုင္းေဆာင္ႏိုင္တဲ့ႏႈန္းထားမ်ိဳးေပါ့ ၊
အသစ္သတ္မွတ္ေပးမယ့္ႏႈန္းထားေတြကိုလဲအဲဒီလို
သတ္မွတ္ေပးေစခ်င္တယ္" လို႔သူအျမင္ကိုေျပာပါတယ္ ။

***

၃။ "အိမ္ၿခံေျမအေဆာက္အအုံႏွင့္ စက္မႈဇုန္ ငွားရမ္းသူမ်ား
၀င္ေငြခြန္ေဆာင္ရမည္ဟုဆုိ"

၂၀၁၆ ေမလမွစ၍ ၂၀၁၇ ေမလအထိ တစ္ႏွစ္အတြင္း
စက္မႈဇုန္ေျမငွားရမ္းျခင္း၊ အေဆာက္အအုံငွားရမ္းျခင္းႏွင့္
တုိက္ခန္းငွားရမ္းျခင္းမွ ရရွိသည့္၀င္ေငြ၏ ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္းကို
၀င္ေငြခြန္ေကာက္ခံမည္ဟု ျပည္တြင္းအခြန္မ်ားဦးစီးဌာနက
ဇူလုိင္ပထမပတ္တြင္ ထုတ္ျပန္သည္။

‘‘ၿမိဳ႕နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး႐ုံးေတြနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ၿပီး အိမ္ၿခံေျမ
ငွားရမ္းထားတဲ့ စာရင္းေတြကို ေကာက္ယူထားၿပီးၿပီ။ 
ဒီဘ႑ာႏွစ္အစမွာ ငွားရမ္းထားတဲ့သူေတြက တစ္ႏွစ္ျပည့္ရင္
၀င္ေငြခြန္ေဆာင္ရမယ္။ ကုန္သြယ္ခြန္ ကင္းလြတ္ခြင့္ေတာ့
ရွိတယ္’’ဟု ျပည္တြင္းအခြန္မ်ားဦးစီးဌာနမွ ၫႊန္ၾကားေရးမွဴး
တစ္ဦးက ေျပာၾကား သည္။

* ထုိသို႔ ငွားရမ္းျခင္းမွ အနည္းဆုံးတစ္လလွ်င္
က်ပ္ငါးသိန္း ေအာက္ဆုိပါက အခြန္ေဆာင္ရန္ မလိုဘဲ
က်ပ္ငါးသိန္းႏွင့္အထက္ ရရွိပါက အေျခခံသက္သာခြင့္မ်ား ကို
ႏုတ္ၿပီး က်န္ရွိသည့္၀င္ေငြအေပၚတြင္ ၀င္ေငြခြန္ ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္း
ေပးေဆာင္ရမည္ဟု ျပည္တြင္းအခြန္မ်ားဦးစီးဌာနမွ
သိရသည္။ *

၂၀၁၆ ေမလမွ ၂၀၁၇ ေမလအထိ စက္မႈဇုန္ေျမငွားရမ္းျခင္း၊
အေဆာက္အအုံ ငွားရမ္းျခင္းႏွင့္ တုိက္ခန္းငွားရမ္းျခင္းမွ
ရရွိသည့္၀င္ေငြ၏ ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္းကို ၀င္ေငြခြန္အျဖစ္
ေပးေဆာင္ရမည္ျဖစ္သည္။

အဆုိပါ ငွားရမ္းျခင္းလုပ္ငန္းမ်ား၏ အခ်က္အလက္မ်ားကို
သက္ဆုိင္ရာၿမိဳ႕နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး႐ုံးမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္း
ေကာက္ယူကာ ငွားရမ္းျခင္းလုပ္ငန္းလုပ္ကိုင္ေနသူမ်ားက
၀င္ေငြခြန္ေပးေဆာင္ရမည္ျဖစ္သည္။

‘‘အိမ္ၿခံေျမငွားစားေနတဲ့သူကို ၀င္ေငြခြန္ေပးေဆာင္ဖုိ႔
စည္း႐ုံးသြားမယ္။ စည္း႐ုံးေပမယ့္ လည္း အခြန္မေပးေဆာင္တဲ့
သူေတြကို စာရင္းလုပ္ထားမယ္။ လက္ရွိမွာေတာ့ တရားစဲြဆို
အေရး ယူတာေတြ မလုပ္ေသးပါဘူး’’ ဟု
ၫႊန္ၾကားေရးမွဴးကေျပာသည္။

‘‘ကြၽန္မတို႔က တုိက္ခန္း ေလာက္ပဲ ငွားစားတာပါ။
ဒီလိုလူ ေတြဆီက ေကာက္တာထက္ လုပ္ငန္းႀကီးေတြဆီက
အခြန္ရေအာင္ ေကာက္သင့္တယ္။
အခြန္ေကာက္မယ္ဆုိရင္လည္း တစ္ႏုိင္ငံလုံးအတုိင္းအတာနဲ႔
အကုန္လုံးဆီက အခြန္ရေအာင္ေကာက္သင့္တယ္’’ဟု
ကမာရြတ္ၿမိဳ႕နယ္မွ တုိက္ခန္းငွားရမ္းျခင္း လုပ္ငန္းလုပ္ကုိင္ေနသူ
အမ်ဳိးသမီးက ေျပာသည္။

ထို႔အျပင္ ႏုိင္ငံပုိင္စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ ျမန္မာႏုိင္ငံရင္းႏွီး
ျမႇဳပ္ႏွံမႈေကာ္မရွင္၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္ လုပ္ကိုင္ေနသည့္
ကုမၸဏီမ်ားႏွင့္ သမ၀ါယမအသင္းမ်ားမွ ငွားရမ္းျခင္းျဖစ္ပါက
ရရွိေသာ၀င္ေငြအေပၚ ကုန္က်စရိတ္မ်ားႏုတ္၍
၂၀၁၆ အခြန္အေကာက္ဥပေဒပါ သတ္မွတ္ႏႈန္းထားမ်ားအတုိင္း
အခြန္ေပးေဆာင္ရမည္ဟု ျပည္တြင္းအခြန္မ်ားဦးစီးဌာနမွ
သိရသည္။

‘‘တုိက္ခန္းငွားတဲ့သူေတြဆီ က အခြန္ေကာက္မယ္ဆိုရင္
အိမ္ငွားေတြဆီပဲ ျပန္၀န္ပိမွာပဲ။ အခြန္ေဆာင္ရတယ္ဆိုတဲ့
အေၾကာင္း ျပခ်က္နဲ႔ အိမ္ငွားခေတြ ေစ်းတက္သြားမွာကို
စိုးရိမ္တယ္’’ဟု ကမာရြတ္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း တုိက္ခန္းငွားရမ္း
ေနထုိင္သူ အမ်ဳိးသားကေျပာသည္။

(မ်ဳိးစႏၵာေအာင္)

credit - Kumudra Journal / The Modern
& 7day Daily