“တံဆိပ္ေခါင္းခြန္ အေၾကာင္း သိေကာင္းစရာမ်ား”

“တံဆိပ္ေခါင္းခြန္ အေၾကာင္း သိေကာင္းစရာမ်ား”

၁။ "တံဆိပ္ေခါင္းခြန္ သတ္မွတ္တန္ဖိုးမွသာ အိမ္ျခံေျမ
စာခ်ဳပ္စာတမ္း တရား၀င္မည္"

စာခ်ဳပ္စာတမ္းျပဳလုပ္တဲ႔အခါမွာ တံဆိပ္ေခါင္းက
သတ္မွတ္ထားတဲ႔ တန္ဖိုးမျဖစ္ရင္တရားမ၀င္တာမ်ိဳး
ရွိတာေၾကာင့္ အရပ္ထဲမွာ လြယ္လြယ္ကူကူခ်ဳပ္ဆိုေနၾကတဲ႔
စာခ်ဳပ္စာတမ္းေတြဆို သတိျပဳသင့္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။

အရပ္ထဲမွာ လြယ္လြယ္ကူကူခ်ဳပ္ဆိုေနတဲ႔ တိုက္ခန္း
အေရာင္းအ၀ယ္ေတြ၊လံုးခ်င္းအိမ္ေတြ၊ေျမေတြေရာင္း၀ယ္
ၾကတဲ႔ စာခ်ဳပ္ေတြမွာ ဥပေဒအရ တရား၀င္ဖို႔ဆိုတာ
သတ္မွတ္ထားတဲ႔ စာခ်ဳပ္စာတမ္းတံဆိပ္ေခါင္းခြန္ျဖစ္ဖို႔
လိုအပ္တာပါ၊တခ်ိဳ႕ကတရားရံုးမွာ သက္ေသခံအျဖစ္
အသံုးျပဳလို႔ မရႏိုင္ဘူးလို႔ေျပာပါတယ္။

အက်ိဳးေဆာင္ ေရွ႕ေနဦးေအာင္မိုးက
*** တိုက္ခန္းအေရာင္းအ၀ယ္တင္မကဘဲ စာခ်ဳပ္အားလံုး
သတ္မွတ္ထားတဲ႔ တံဆိပ္ေခါင္းခြန္တန္ဖိုးကို ေပးေဆာင္
ရတယ္၊မျပည့္မီရင္တရားရံုးမွာ သက္ေသခံအျဖစ္ သံုးလို႔
မရပါဘူး၊ခ်ဳပ္ဆိုတဲ႔ အခါမွာ တန္ဖိုးမျပည့္ဘူးဆိုရင္
ကုစားလို႔ေတာ့ ရပါတယ္ *** လို႔ သိရပါတယ္။

အမ်ားစုက အေရာင္းအ၀ယ္စာခ်ဳပ္ေတြကို စာခ်ဳပ္ပါ
အခ်က္အလက္ေတြေလာက္သာ အေလးထားျပီး
လုပ္ေဆာင္ၾကတာမ်ားတယ္။တခ်ိဳ႕ေတြက အလြယ္တကူပဲ
စာစီစာရိုက္ဆိုင္ေတြ ၊စာခ်ဳပ္စာတမ္း ေရာင္းတဲ႔ ဆိုင္ေတြ
ကေန ၀ယ္ယူျပီး ခ်ဳပ္ဆိုၾကတာမ်ိဳးပါ။အသင့္ရိုက္ထားတဲ႔
စာခ်ဳပ္ေတြမွာပဲ အခ်က္အလက္ေတြျဖည့္စြတ္ျပီး
အလြယ္တကူခ်ဳပ္ဆိုၾကတာျဖစ္တယ္။

သတ္မွတ္ထားတဲ႔ တန္ဖိုးထက္ေလ်ာ့နည္းေနတဲ႔
စာခ်ဳပ္တံဆိပ္ေခါင္းခြန္ကို တရား၀င္ျဖစ္ေအာင္ ျဖည့္စြက္လို႔
ရတယ္လို႔ အက်ိဳးေဆာင္ေရွ႕ေနတခ်ိဳ႕ဆီက သိရတယ္။
တံဆိပ္ေခါင္းခြန္ ဥပေဒအရ ေျပာင္းလဲသတ္မွတ္ထားတဲ႔
တန္ဖိုးေတြအတိုင္းျဖစ္ဖို႔ သက္ဆိုင္ရာျမိဳ႕နယ္
အခြန္ဦးစီးဌာနမွာေပးသြင္းလို႔ရပါတယ္။

၀ယ္ေရာင္း အက်ိဳးေဆာင္ဦး၀င္းႏိုင္က
"စာခ်ဳပ္အမ်ားစုက ေတာ့ အေရာင္းအ၀ယ္စာခ်ဳပ္ကို
အျပင္ကေန၀ယ္ျပီး ခ်ဳပ္လိုက္ၾကတာပဲ၊တံဆိပ္ေခါင္း
ဘယ္ေလာက္တန္တယ္ဆိုတာေတာင္ ေသခ်ာမၾကည့္ၾက
ေတာ့ဘူး၊ အမႈအခင္းျဖစ္ရင္ တရား၀င္ျဖစ္တဲ႔ အခ်က္ေတြ
ရွိရင္ပိုျပီး ခိုင္မာတာေပါ့" လို႔ ေျပာပါတယ္။

တခ်ိဳ႕က ငါးက်ပ္တန္ အခြန္တံဆိပ္ေခါင္းနဲ႔ ခ်ဳပ္တယ္။
အခ်ိဳ႕ကေျခာက္က်ပ္တန္စတဲ႔ အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ခ်ဳပ္ၾကတယ္။
ခ်ဳပ္ဆိုထားတဲ႔ ကာလႏွစ္အပိုင္းအျခားကိုၾကည့္ျပီး
တံခြန္ေခါင္းခြန္ဥပေဒက သတ္မွတ္ထားတဲ႔
ႏွစ္ကာလအပိုင္းအျခားအတြင္းမွာ ခ်ဳပ္ဆိုတဲ႔ကတိစာခ်ဳပ္
ေတြျဖစ္ရင္ေတာ့ တရား၀င္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။

လက္ရွိ္မွာေတာ့
*** ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တံဆိပ္ေခါင္းအက္ဥပေဒျပင္ဆင္ခ်က္အရ
- ကတိစာခ်ဳပ္ဆိုရင္ေငြက်ပ္ ၃၀၀ တန္တံဆိပ္ေခါင္းခြန္
သတ္မွတ္ထားျပီး
- က်မ္းက်ိန္လႊာလက္ထပ္စာခ်ဳပ္ေတြမွာေတာ့ ေငြက်ပ္ ၁၅၀
တန္ တံဆိပ္ေခါင္းခြန္ သတ္မွတ္ ထမ္းေဆာင္ရမွာ
ျဖစ္တယ္။ *** လို႔သိရပါတယ္။

ဦးေအာင္မိုးက
* တကယ္လို႔ ကိုယ္ေဆာင္ထားတဲ႔ တံဆိပ္ေခါင္းခြန္
သတ္မွတ္ထားတာထက္နည္းေနရင္ နည္းေနတဲ႔ တန္ဖိုးကိုပဲ
ျမိဳ႕နယ္အခြန္ဦးစီးဌာနေတြမွာ သြားေဆာင္လို႔ရတယ္၊
သတ္မွတ္ကာလအတြင္းမွာ ထမ္းေဆာင္ရမယ့္တံဆိပ္ေခါင္းခြန္
ႏႈန္းထားအတိုင္း အျပည့္အ၀ထမ္းေဆာင္မႈ မရွိခဲ႔ရင္ေတာ့
အဲဒီစာခ်ဳပ္ဟာ ဥပေဒနဲ႔ မညီဘူး သတ္မွတ္ႏိုင္ပါတယ္ *
လို႔ေျပာပါတယ္။

ျမိဳ႕နယ္အခြန္ဦးစီးဌာနေတြမွာ ျဖည့္စြတ္ထမ္းေဆာင္ရတဲ႔
အခြန္ကို ေပးေဆာင္တဲ႔ အခါမွာ ဒဏ္ေငြပါေပးေဆာင္ရတာ
ျဖစ္တယ္။ေလ်ာ့နည္း ထမ္းေဆာင္ထားလို႔ ထပ္္မံထမ္းေဆာင္
ရမယ့္ တံဆိပ္ေခါင္းခြန္အျပင္ တံဆိပ္ေခါင္းခြန္ရဲ႕ ၁၀ ဆကို
တံဆိပ္ေခါင္း အက္ဥပေဒပုဒ္မ ၃၅ (က)အရ ထမ္းေဆာင္ရမွာ
ျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။

ျဖည့္စြတ္ထမ္းေဆာင္လို႔ ရတယ္ဆိုတာက
ဥပမာ - စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုတုန္းက ငါးက်ပ္တန္ အခြန္တံဆိပ္ေခါင္း
ျဖစ္ခဲ႔ရင္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ထဲ မွာ ခ်ဳပ္ဆိုထားရင္ သတ္မွတ္ထားတဲ႔
၃၀၀ တန္တံဆိပ္ေခါင္း ျဖစ္ဖို႔ ၂၉၅ က်ပ္ကိုျမိဳ႕နယ္အခြန္ဦးစီး
ဌာနမွာေပးသြင္းလိုက္ရင္ တရား၀င္ဥပေဒနဲ႔ ညီသြားမွာ
ျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။

***

၂။ "တန္ဖိုးမျပည့္သည့္ တံဆိပ္ေခါင္း တရား၀င္/မ၀င္"

အိမ္၊ ျခံ၊ ေျမ အေရာင္းအ၀ယ္ကတိစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုရာတြင္
တန္ဖိုး ၃၀၀ိ/-က်ပ္ သတ္မွတ္ထားေသာ္လည္း
၁၀၀ိ/၊ ၂၀၀ိ/ အခြန္တံဆိပ္ေခါင္းမ်ားျဖင့္ တန္ဖိုးေလွ်ာ့၍
ခ်ဳပ္ဆိုသည့္ စာခ်ဳပ္မ်ားကိုလည္း မၾကာခဏေတြ႕ဖူးသည္။

တစ္ခါတစ္ရံျဖစ္တတ္သည္မွာ စာခ်ဳပ္၀ယ္သူကိုယ္တိုင္မသိ၍
၀ယ္မိသူမ်ားရွိသကဲ့သုိ႕ ေရာင္းသည့္ ဆုိင္ရွင္ကိုယ္တုိင္
ကလည္း တန္ဖိုးသတ္မွတ္ခ်က္ကို နားမလည္သည္ကိုလည္း
ေတြ႕ရသည္။

တံဆိပ္ေခါင္းမ်ားမွာ ၁၀၀ိ/တန္မွ ၁၀၀၀ိ/တန္အထိ
အခြန္ရံုးမ်ားတြင္ မူလေစ်းရင္းအတုိင္း ေရာင္းခ်ေပးေသာ္လည္း
ျပင္ပ ဆုိင္မ်ားတြင္ (၁၀)ဆမွ အဆ(၂၀)အထိေစ်းႀကီး ေပး၍
၀ယ္ၾကရေလ့ရွိသည္။

ျပင္ပေစ်းတြင္ အခြန္တံဆိပ္ေခါင္းအလြတ္ ၁၀၀ိ/တန္မွ
၁၀၀၀ိ/တန္အထိ တံဆိပ္ေခါင္းတစ္ရြက္လွ်င္
၁၄၀၀ိ/(တစ္ေထာင့္ေလးရာ)အထိ ေစ်းႀကီးေပး၍
ျပန္၀ယ္ၾကရ သည္။

ယင္းကဲ့သုိ႕ ျပင္ပေပါက္ေစ်းတူညီမႈေၾကာင့္
တန္ဖိုးနည္း ၁၀၀ိ/-တန္တံဆိပ္ေခါင္းျဖင့္ စာခ်ဳပ္လွ်င္လည္း
ရသည္ဟု အမွတ္မွားသြားၾကသည္။

ဥပမာ ။ ။ ဂရန္အမည္ေပါက္သူထံမွ ေျမႏွင့္အိမ္၀ယ္ယူရာတြင္
၁၀၀ိ/တန္ တံဆိပ္ေခါင္းစာခ်ဳပ္ျဖင့္ ၀ယ္ယူခဲ့သည္ ဆိုပါစို႕။
အဆိုပါဂရန္အမည္ေပါက္ေရာင္းသူက အိမ္ႏွင့္ေျမတန္ဖိုး
ေငြမ်ားကို လက္ေရာက္ယူၿပီးေနာက္၊ ၀ယ္ယူသူမွ
မွတ္ပံုတင္အေရာင္းအ၀ယ္စာခ်ဳပ္ေပးရန္ ေတာင္းဆိုသည့္
အခါ လိုက္နာျခင္းမရွိပါက ၀ယ္သူက ေရာင္းသူသို႕
မွတ္ပံုတင္ရံုးတြင္ အေရာင္းအ၀ယ္စာခ်ဳပ္ေပးရန္
တရားရံုးတြင္ တရားစြဲဆိုယူရေလ့ရွိသည္။

တရားရံုးတြင္ ေရာင္းသူႏွင့္ ၀ယ္သူတုိ႕ အေရာင္းအ၀ယ္
ျပဳလုပ္ထားသည့္ ကတိစာခ်ဳပ္ကို သက္ေသခံအျဖစ္
တင္သြင္းရသည္။

ထိုအခါ တံဆိပ္ေခါင္းခြန္ အက္ဥပေဒအရ တန္ဖိုး၃၀၀ိ/-က်ပ္
မျပည့္လွ်င္ တရားရံုးတြင္ သက္ေသခံတင္သြင္းခြင့္ မရပါ။
ထိုအခါ တန္ဖိုး ၃၀၀ိ/-က်ပ္ျပည့္ရန္ အခြန္ရံုးတြင္ လိုအပ္သည့္
တံဆိပ္ေခါင္းကို ထပ္မံကပ္ၿပီးမွ သက္ေသခံ တင္သြင္းခြင့္
ရပါသည္။

ထို႕ေၾကာင့္ အစေကာင္းမွ အေႏွာင္းေသခ်ာ ဆိုသလို
မူလအစကပင္ ၃၀၀ိ/-က်ပ္တန္တံဆိပ္ေခါင္းေပၚတြင္
စာခ်ဳပ္ျခင္းက ပိုမိုေကာင္းမြန္ၿပီး ေနာင္ေရးစိတ္ေအးရပါသည္။

မွတ္ခ်က္ ။ ။

ယခုတင္ျပသည့္အခ်က္မွာ တရားမမႈမ်ားအတြက္ ရည္ညႊန္းျခင္း
ျဖစ္ပါသည္။ ျပစ္မႈဆိုင္ရာဥပေဒ/ ရာဇ၀တ္မႈမ်ားႏွင့္
မသက္ဆိုင္ပါ။ ရာဇ၀တ္မႈမ်ားတြင္ တံဆိပ္ေခါင္းတန္ဖိုး
သတ္မွတ္ခ်က္မရွိပါ။ မည္သည့္တံဆိပ္ေခါင္း ေပၚတြင္
ခ်ဳပ္ဆိုထားသည့္ မူရင္းစာခ်ဳပ္စာတမ္းမဆို
သက္ေသခံတင္သြင္းခြင့္ရပါသည္။

(AKYOSAUNG)

credit - Modern & အိမ္၊ ျခံ၊ ေျမ ဂ်ာနယ္